در دين زردشت آتش و آفتاب، معبود نيست بلكه مظهر فيض، حيات، نظافت و ... است.

زردشت در 660 قبل از ميلاد زاده است. بعضى گفته ‏اند او استاد فيثاغورث بوده است، با اين تقدير بايد در نيمه دوم قرن ششم قبل از ميلاد تولّد يافته باشد. زردشت يعنى دارنده شتر زرد يا شتر مست. او از مردم آذربايجان است. در بيست سالگى از خلق گوشه گرفته و در سى سالگى پيامبرى خود را به مردم اعلام كرده است. در هفتاد و هفت سالگى بر اثر حمله ارجاسب تورانى به ايران در يكى از آتشكده‏ هاى بلخ به قتل رسيده است. در ميان محقّقان غربى و شرقى زمان او از 1080، 1100 و حتّى 6100 سال قبل از ميلاد در نوسان است. بعضى او را همان ابراهيم پيامبر، و برخى از نواده‏هاى او و برخى شاگرد ارميا يا عزير مى ‏دانند (مزديسنا، صص 30- 31) اساس دين زردشت، پرستش خداى يگانه است، تمام نيكيها و خير از اين خداست، هستى را هم او آفريده است. نه با اهورامزدا بلكه با سپنته ‏مينو رودرروست. در دوره‏ آخر زمان اين نيروى شرّ كاملا مغلوب خواهد شد و جهان به خير مطلق خواهد پيوست. ازاين‏رو همه بايد نيكى كنند و از دروغ كه در رأس همه بديهاست بپرهيزند. اين شرّ مطلق را ابتدا در نفس بايد كشت. در دين زردشت، قيامت وزن كردن نيكيها و بديها، پل صراط، بهشت و دوزخ وجود دارد. بعدها تحت تأثير مانى‏ (م 274 ميلادى) كه از تلفيق آيين‏ مسيحيت و دين زردشت دين جديدى ايجاد كرد، چنين پنداشته شد كه اهورمزدا و اهريمن را خدايى يگانه آفريده است كه اوّلى براى خير و دوّمى براى شرّ است، اين دين را دوگانه ‏پرست تلقّى كردند. در دين زردشت آتش و آفتاب، معبود نيست بلكه مظهر فيض، حيات، نظافت و توليد است و ازاين‏رو مقدّس شمرده مى ‏شود.

منبع: نثر و شرح مثنوى(گولپينارلى)، ج‏1، صص: 463-464